Het geslacht De Waal is met enige zekerheid terug te voeren op het huwelijk waarschijnlijk in het jaar 1537 met een meisje Bacx in het oude dorp Wijk in het land van Heusden en Altena.
Zoals de som der delen het geheel vormt, zo probeert deze webpresentatie met deel verhalen een beeld te vormen van wat familieleden hebben gedaan om het geslacht De Waal bijna 500 jaar voort te laten bestaan.
Het hele verhaal zal het wel niet worden, omdat er meer hiaten en onduidelijkheden zijn in de genealogie dan zekerheden.
Maar laten we gewoon maar beginnen in het dorp Wijk bij Heusden.
De Munniken Hoeve of Munniks Hof of Papenhuijs, Papenhof of Paapshof aan de Veldstraat in Wijk
Op deze boerderij, oorspronkelijk een uithof van een klooster( zie hier verder over op de pagina HISTORIE) begon het. Hier woonde de familie de Waal tot 1726. Hoe deze boerderij in de familie is gekomen is nog niet vastgesteld. Aannemelijk is, dat Heijlken Back of Bacx dit goed heeft in gebracht in de familie. Zij stamde immers uit het riddermatige geslacht Bac met stenen huizen en versterkte huizen in de buurt van Heusden. Dit mag verder blijken uit akte van 1585 waar de oudste zoon van Dirck de Wael en Heijlken Bacx in 1585 Dirck land toevalt waar Kinderen en neven van Aerdt Adriaenszn Back geen recht meer op hebben. De familie De Wael bezat land op meer plaatsen binnen Wijk, maar ook in Veen. Dit valt op te maken uit gerechtelijke conflicten over land met onder andere de familie van Kerckwijck, die beweren het (akker)land te hebben geërfd van de familie Spiering van Wel.
In 1726 is de Paapshof verkocht ten behoeve van de opvoeding van de vele weeskinderen de Wael. Na die datum trokken veel de Waelen weg of verhuurden zich als knecht of leerden een ambacht. De Paapshof of Munnikenhof aan de Veldstraat in Wijk kwam in het bezit van de familie Van Wijk, die er mogelijk nog woont.
Waar de familie de Wael vandaan komt is ook nog niet vastgesteld, maar er leidt wel een link naar Tilburg, Oisterwijk en Den Bosch.
De families Bacx, van Gammeren, Haspels, Spiering(van Wel), Pullen, van Wij(c)k, Van Kerckwijck en de Wael hoorden tot betere boerenfamilies en komen voort uit de zogenaamde welgeborenen oftewel vrije boeren. De families Bacx (Back), (Kuijst) van Wijck en Spiering(van Well) werden ook geduid als behorende tot de edelen.
Op de pagina Historie komen de bevindingen van navorswerk in archieven en commentaren van onderzoekers. De afstammingsreeks van de familie de Waal is destijds voortvarend door Piet Sanders ter hand genomen en gepubliceerd in het Genealogisch Tijdschrift voor Midden- en West-Brabant en de Bommelerwaard (GTMWB) en is na te lezen op het archief van het Centraal Bureau Genealogie (CBG) te Den Haag. Er ligt nog heel veel materiaal te wachten op onderzoek en duiding.
Deze webplek zal telkens worden bijgewerkt en verbeterd. Ik hoop ook veel reacties en aanvullende informatie te krijgen.
Gijs de Waal
Engelbertus de Waal 